Periódico Conosur Ñawpaqman comunidadesta puriykachamurqa runa masiwan parlarispa, chay yachayninkuta urqharinapaq: Ajinata nirqanku paykunaqa:
“Ñawpaq tarpuy allin kanqa”
Julian Gallego Villca, Comunidad Merkhaymaya, Ayllu Kharacha-Norte Potosí: “Kunan wata ñawpa tarpuy allin kanqa, chayta nimun 1 de agostoqa, niyta m
unan navidad killa 2 de agosto candelaria, 3 de agosto carnaval killa, chay kimsantin p’unchayta purichikun. Kay 1 de agosto phuyu lluqsimun, chay navidad killaqa paranqa, papa t’ikachkaqtin parawan tinkuykunqa, chay kusa wata, kimsantin p’unchayta phuyu lluqsimun, chay kusa watapuni, kunan wata sumaq phuyu karqa, kusalla paramunqa, mana loco paraspis kanqachu, papitasta tarpukunalla kanqa. Atuqpis sumaqta yachan, manaraq waqachkanchu, Guadalupe septiembre killapi waqan, chayta uyarina kanqa”.
Runa masikuna, ajinata nirqa pasaq 2018 watapi runa masi Julian Gallego, nirqa 2019 wata ñawpaq tarpuykuna sumaqta puqunqa, ajinachu karqa?, ñawpaq tarpuykunachu waliqta puqurqa?. T’ukurinachis.
Chaymanta waq tiempo qhawaq runa masi nillarqataq:
“Todos Santospaq paranqa, saras churanapacha”
Doroteo Vallejos (Trancapampa- TCO Raqaypampa): “Agostopi uk kaq p’unchaymanta kimsakamaqa waliqlla phuyus kan, tawa kaqpi pararpamun chay siña imapaqchus, parachus mat’imunqa; chaysituta mana umachakuyta atirqunichu. Agostopi siñas ruwamusqanwanqa, ñawpaqta para kanqa, Todos Santospaqqa paranqa, chaywanqa churana pacha sara, papa kanqa. San Andrés chaytaqa saraqa aysasunña. Chantá Tarko sach’a ñawpaqta t’ikan ñawpaqta parananpaq. Aswan para kanqa, phuyu aswan junt’a qayna watamanta nisqa. Atuq waqallantaq, suqta kutita, junt’ata waqasqan waliq watapaq. Nuqa fijakuni phuyupi, Tarku sach’api imalla, tiempo imaynachus kananpaqqa”.
Ajinata willariwanchis tata Doroteo Vallejos, payqa nin “Agostopi señas ruwamusqanwanqa, ñawpaqta paras kanqa. Santa Andrés chaytaqa saraqa aysakunqaña”, ajinachu karqa?, chiqantachu señas willasqanku?, manachu jina karqa? Chay tukuyta waturinapaq, parlarikunapaq, t’ukurinapaq Periódico Conosur Ñawpaqman, Centro de Comunicación y Desarrollo Andino CENDA wakichichkanku:
Segundo Encuentro de Predictores del Tiempo nisqata.
kaytaq ruwakunqa jamuq domingo 2 de junio p’unchayta.
Comunidad Paredones chiqapi, Municipio Vacas, provincia Arani.
Yachayninchikta Kallpachana
JR.
