Acompañando las estrategias propias de manejo, control del territorio y los recursos naturales

Toro Warkhu chiqapi, comunidad Paredonespi, Municipio Vacas, Provincia Arani, Cochabamba departamentopi ñawpaqman thaskirqa kay Iskay kaq Qutucharikuy “Pacha Qhawaqkunamanta”. Karqayku pusaq chunka aswan runas, qharikuna, warmikuna, waynuchukuna, sipaskuna, machu runas, tukuyniyku parlanarikurqayku sinchimanta “Tiempo purichiymanta”.

Afiche para Encuentro

 

Kay qutuchakuy ñawpaqman thaskirqa, pusaq chunka aswan runa masiwan.

 

Kay Jatun Qutuchakuyman Bolivia suyumanta tawa regionesmanta chinparimurqanku: Región Andinamanta, Región Conosurmanta, Norte Potosimanta, PROSUCO La Paz suyumanta “Yapuchiris” ima. Jinallataq Centro de Formación Originaria de Altura (CEFOA) educacionmanta yacharikuq jamullarqankutaq. Chantá Comunidad Paredonesmanta organización warmikunamanta, qharikunamanta, Subalcaldía Paredones, Comité Cívico, kamachiqkuna Central Regional Chiwalakimanta, Radio Chiwalaki uk runa jinalla qutucharikurqayku.

 

Raqaypampa participan

"Imillitapis mamanpaq celularwan grabarichkan"

 

 

“Tiempo Pantachiwayku”

“Llakiy chayamuchkan, tiempo qhawasqa mana junt’akunñachu, señas willamun waliqta, paykunaqa kachun mana kachun cambio climático willamullankupuni, runasina mana entiendey atisaykuchu. Cosechaqa pisi kanpis, waliqchá kanqa nirqani, tiempo pantachiwayku”.

 

“Tiempo q’ala bambaleasqa”

“pasaq 4 de agosto p’unchay 2018 watapi Raqaypampapi rit’imurqa, chay rit’i apamusqa granizosta, iskay kutita granizon, chantá killatapuni ruphay kan, mana pararpanchu, chaypitaq sarasta ch’akirarpachin, chaypaq chay rit’i kasqa. Maychus chaylla papapis puqun, kay tiempo q’ala bambaleasqa, mana entiendey atina”.

 

Ayopaya mujeres

"Ayopayamanta Warmi masikuna sumaqtapuni tapuykacharirqanku"

 

Ajina parlarikurqanku, ñawirisqaman jinaqa, kay Tiempo Ujinayasqan chaqra puquchiqman ñak’ariyta apamunayanqa, señasqa sut’ita willamuchkan ninku, tiyan cambio climático chayman jina señamun, runa mana chayta sut’iman urqhusanchu. Ajinallapuni kanqa chayqa, yarqhayman yaykuyta atinchis, nirillarqankutaq. Sumaq ñawiwan señasta qhawana kanqa, ichá chay mana allin qhawaqtinchis pantachiwasunman. T’ukurina kayta.

 

Prosuco expone

"La Paz suyumanta PROSUCO yapuchirista chayachimurqa, paykunapis sumaqta tiempota purichik kasqanku, willanarikuchkanku"

 

Raqaypampa participan

"Centro de Formación Originara de Altura (CEFOA) Raqaypampa Yachay Wasimanta yachakuq chimparimurqanku, paykunapis waynuchu kasqankuwan amañariyta munanku"

 

Tiempo qhawaqkunaqa pasaq wata agostomantapacha señasta waturikunku, chayman jina tarpunankupaq, yacharinaykichikpaq kay tata Doroteo Vallejos nisqanta ñawiriychik, chay señas nimusqanman jina payqa tarpuyta qallarin. Aswan qhipaman imaynata Balance Cosechasta ruwan, chaytañataq willarimusqaykichik.

 

PASAQ WATA 2018 AGOSTO KILLAPI TATA DOROTEO VALLEJOS NIRQA:

"Ñawpaqta para kanqa”

Doroteo Vallejos (Trancapampa - TCO Raqaypampa): “Agostopi uk kaq p’unchaymanta kimsakamaqa, waliqlla phuyus kan, tawa kaqpi pararpamun chay seña imapaqchus, parachus mat’imunqa; chaysituta mana umachakuyta atirkunichu. Jinapis agostopi señas ruwamusqanwanqa, ñawpaqta para kanqa, Todos Santospaqqa paranqaña, chaywanqa churanapacha sara, papa kanqa. San Andrés chaytaqa sarata aysasunña.

Qhipa killaspaqqa chaqraqa puqusqaña kanqa parachunpis, amapis parachunchu. Chayman jina tiempoqa qhawasqa, kimsa killapi chaqra lluqsinanpaq jina. Chantá Tarco sach’a ñawpaqta t’ikan ñawpaqta parananpaq, kunan t’ikanña. Aswan para kanqa, phuyu aswan junt’a qayna watamanta nisqa. Chaymanta, Atuq waqallantaq, suqta kutita, junt’ata waqasqan waliq watapaq. Nuqa astawan fijakuni phuyupi, Tarku sach’api imalla, tiempo imaynachus kananpaqqa.

Kaypiqa astawan churayku papa, trigo, sara. Cultivos asociadospi churallaykuta haba, arveja, quinua, lacayotes, escawus, amarantu”.

 

 Atuq phuyu  rumi   Yuthu

Ruwaripusunkichik: JR

Visto 1374 veces Modificado por última vez en Viernes, 07 Junio 2019 10:26
Compartir esa articulo

Sobre el Autor

CENDA

CENDA es una institución sin fines de lucro que acompaña las estrategias propias de manejo y control del territorio y recursos naturales. Comparte nuestros contenidos y síguenos en nuestras redes sociales para estar al tanto de nuestras actividades.

Sitio Web: cenda.org/joomla30
Inicia sesión para enviar comentarios